Waarom recyclers zich zorgen maken over de Green Deal van de EU

Op het eerste gezicht zou je denken dat de EU Green Deal de recyclingsector ten goede moet komen. Krab echter een beetje dieper en je zult zien dat de wetgeving ook enkele gevaren met zich meebrengt voor de Europese recyclingindustrie. Nu de industrie de wereldwijde implicaties onder de knie krijgt, vragen we ons af of de Green Deal van de EU een goede deal is voor recyclers?

Wat is de EU Green Deal?

De Green Deal van de EU, die in december 2019 van start is gegaan, is een uitgebreid programma dat alle gebieden van de economie van de Europese Unie bestrijkt. Het wil de klimaatverandering stoppen, het verlies aan biodiversiteit tegengaan, de vervuiling verminderen en tegen 2050 een circulaire economie creëren.

De circulaire economie is een goede zaak, nietwaar?

De circulaire economie is een van de belangrijkste bouwstenen van de EU Green Deal. Onder dit economische model worden grondstoffen nooit weggegooid, maar hergebruikt of gerecycled.

In theorie is dat goed nieuws voor recyclers, en het is duidelijk dat recycling een integraal onderdeel is van het EU-pakket voor de circulaire economie. Momenteel bepalen de EU-brede recyclingdoelstellingen dat:

• 60% van het stedelijk afval moet tegen 2030 gerecycleerd zijn
• 65% moet tegen 2035 gerecycleerd zijn

Recycling is klaar voor groei

Naast het bevorderen van hoogwaardige recycling, wil de EU ook de verscheidenheid aan gerecycleerde materialen uitbreiden tot niet alleen papier, metalen, glas, kunststoffen, textiel en afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA), maar ook bouwafval, voedsel, water en voedingsstoffen.

Het Bureau of International Recycling (BIR) heeft inderdaad enkele hoogtepunten uit de voorstellen van de Europese Commissie gehaald die grote gevolgen zullen hebben voor de sector.

In het kader van het Green Deal-programma "moeten EU-bedrijven profiteren van een robuuste en geïntegreerde eengemaakte markt voor secundaire grondstoffen en bijproducten."

Indien nodig kan de Commissie nog verder gaan om recycling te bevorderen en zou zij "wettelijke vereisten kunnen overwegen om de markt van secundaire grondstoffen met verplichte gerecycleerde inhoud (bijvoorbeeld voor verpakkingen, voertuigen, bouwmaterialen en batterijen) te stimuleren".

Om het afvalbeheer voor burgers te vereenvoudigen en te zorgen voor schonere secundaire materialen voor bedrijven, zal de Commissie een EU-model voor gescheiden afvalinzameling voorstellen. Niet alleen dat, maar de Commissie zal ook "vereisten ontwikkelen om ervoor te zorgen dat alle verpakkingen op de EU-markt tegen 2030 op een economisch haalbare manier herbruikbaar of recycleerbaar zijn."

Het lijkt erop dat de recyclingindustrie klaar is voor groei, maar niet alles in de EU Green Deal is verwelkomd door de recyclingindustrie ...

Waarom maken recyclers zich zorgen over de GREEN DEAL van de EU?

Afvaltransporten is het eenvoudige antwoord.

Volgens de herziene verordening betreffende de overbrenging van afvalstoffen zou de uitvoer van afvalstoffen naar niet-OESO-landen worden beperkt en alleen worden toegestaan als derde landen (landen buiten de EU) bereid zijn bepaalde soorten afvalstoffen te ontvangen. Dat zou kunnen betekenen dat elke zending moet worden toegestaan voordat deze bijvoorbeeld naar Zuidoost-Aziatische landen wordt verzonden.

Afvaltransporten naar OESO-landen, zoals Turkije, zouden worden gemonitord en kunnen worden opgeschort als ze ernstige milieuproblemen veroorzaken in het land van bestemming.

Alle EU-bedrijven die momenteel exporteren, zouden een audit van de installaties in het land van bestemming moeten uitvoeren waaruit blijkt dat zij dit afval op een milieuverantwoorde manier beheren.

Kunnen de voorstellen uiteindelijk recycling beperken?

De European Recycling Industries' Confederation (EuRIC) denkt van wel. Daarin staat dat 80% van de papier- en metaalrecyclingbedrijven een omzetdaling verwacht onder de nieuwe voorstellen.

Samen met EuRIC heeft BIR ook gewaarschuwd dat de voorstellen effectief zullen betekenen dat materialen alleen binnen EU-landen kunnen worden verhandeld. Manuel Dominguez, algemeen afgevaardigde van de papierdivisie, waarschuwt dat er "een risico bestaat op het creëren van een interne markt binnen de Europese landen" en dit zou onvermijdelijk leiden tot lagere prijzen binnen de EU.

Maar Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie voor de Europese Green Deal, verdedigde de voorstellen en zei: "Om te slagen in de wereldwijde strijd tegen de klimaat- en biodiversiteitscrisis, moeten we de verantwoordelijkheid nemen om zowel in binnen- als buitenland op te treden.

"Onze nieuwe regels voor afvaltransporten zullen de circulaire economie stimuleren en ervoor zorgen dat de uitvoer van afval het milieu of de menselijke gezondheid elders niet schaadt."

Targets kunnen uitkomst bieden

Als mogelijke oplossing heeft EuRIC er bij Europese besluitvormers op aangedrongen om verplichte doelstellingen voor gerecyclede materialen in nieuwe producten in te voeren. Het is van mening dat dit de schade zou voorkomen die wordt veroorzaakt door 27 miljoen ton gerecycled materiaal dat niet langer uit Europa naar exportbestemmingen zou worden verscheept.

Hoewel EuRIC zich niet verzet tegen beperkingen op de export van problematische materialen zoals gemengde kunststoffen, waarschuwde het dat "willekeurige beperkingen de vraag naar hoogwaardige gerecyclede materialen zoals metalen en papier zullen onderdrukken."

Secretaris-generaal van EuRIC, Emmanuel Katrakis, voegde eraan toe: "Als europarlementariërs ervoor willen zorgen dat afval in Europa wordt gerecycled, moeten ze bindende doelstellingen vastleggen voor het gebruik van gerecyclede materialen in tussenproducten zoals metalen, papier en kunststoffen. Als exportverboden doorgaan, zullen hoogwaardige materialen die bestemd zijn voor recycling zich in plaats daarvan ophopen op stortplaatsen of worden verbrand."

Hij voegde eraan toe dat deze voorgestelde regels zouden kunnen betekenen dat nieuwe grondstoffen, en de extra vervuiling die dat met zich mee zou brengen, uiteindelijk goedkoper en gemakkelijker te verhandelen zouden kunnen zijn dan gerecyclede materialen, omdat ze niet aan dezelfde beperkingen zouden worden onderworpen.

En dat zou een groot probleem zijn voor iedereen die betrokken is bij de recyclingsector.

Voor een diepgaande discussie over deze kwesties kunt u deelnemen aan AMCS op de Paper and Plastics Recycling Conference Europe 2022 in Rotterdam op 15-16 november 2022.