Nieuwe wapens in strijd tegen vervuiling gft

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op afvalonline.nl.

Een combinatie van slimme camera's op vuilnisauto's, containerchipregistratie en kunstmatige intelligentie kan inzamelaars helpen de vervuiling in gft terug te dringen. Leveranciers van de technologie zijn verder dan menigeen denkt.

De toepassing van kunstmatige intelligentie in de afvalsector neemt de komende jaren ongetwijfeld een vlucht.

Precies in kaart brengen welke adressen er op een inzamelroute voor de vervuiling in het gft zorgen zonder inzamelmedewerkers alle containers te laten doorspitten? Het is niet langer toekomstmuziek. Tijdens een bijeenkomst georganiseerd vanuit het programma Vang Huishoudelijk Afval (Vang-HHA) bleek gisteren (28 februari) dat verschillende leveranciers inmiddels slimme oplossingen hebben om de vervuiling van gft op het niveau van een gemeente, een wijk of zelfs een adres in kaart te brengen. Met deze informatie kunnen gemeenten heel gericht interventies plegen. Campagnes kunnen specifiek worden toegesneden op de behoefte in een wijk en inwoners kunnen individueel benaderd worden om ze te helpen hun afval beter te scheiden. En daar is veel vraag naar in gemeenteland, getuige de grote opkomst. De vervuiling in het gft neemt dan ook al jaren toe in Nederland. Een grote zorg voor verwerkers, die extra kosten moeten maken om de afvalstroom goed te verwerken, maar ook voor gemeenten die zowel door de overheid als door de verwerkers worden gevraagd meer te sturen op de kwaliteit van ingezamelde stromen en minder op kwantiteit.

Chauffeur aan de knoppen

Tijdens de Vang-HHA-bijeenkomst bleek uit de verhalen van vijf bedrijven dat het tij te keren is met nieuwe technologie. Het Nederlandse ontwikkelingsbureau Jama, gespecialiseerd in RFID-oplossingen, rust nu bijvoorbeeld al zijladers uit met camera’s die bij het legen een foto maken van de inhoud van een container. De chauffeur checkt bij de lediging op het scherm van zijn boardcomputer of er vervuiling te zien is op de foto. Zo ja, dan geeft hij dit aan. De foto wordt gekoppeld aan het adres van de ontdoener van het afval. Het inzamelvoertuig herkent de container namelijk via een chip. De foto kan vervolgens met een nette brief met de verantwoordelijke inwoner worden gedeeld: ‘Kunnen we u helpen met het beter scheiden van uw afval?’ Gaat de inwoner later weer (meerdere malen) in de fout dan kan een strengere brief volgen. Omdat alle containers met vervuiling worden geregistreerd ontstaat er ook op wijk en gemeenteniveau een beeld van de vervuiling in het gft. Jama maakt het allemaal inzichtelijk via een dashboard. De gemeente kan hierop anticiperen met campagnes op bijvoorbeeld wijkniveau of bijvoorbeeld de inzet van afvalcoaches die ‘probleemwijken’ bezoeken.

Volgens Jama zien chauffeurs het nu vaak als ‘een sport’ om vervuiling te detecteren, maar vanaf het derde kwartaal van dit jaar voegt het bedrijf kunstmatige intelligentie toe aan haar oplossing. Vervuiling wordt dan automatisch herkend.

Smart data

Het Franse smart data bedrijf Lixo biedt al oplossingen waarbij de vervuiling in gft wordt vastgesteld met kunstmatige intelligentie. Het pas drie jaar oude bedrijf stelt turn key-oplossingen te hebben voor verschillende type inzamelvoertuigen en voor verschillende afvalstromen. Niet alleen in gft-containers kan gespeurd worden naar vervuiling, maar ook in bijvoorbeeld pmd-containers. Ook Lixo belooft dat gemeenten met hun technologie (ook weer een combinatie van camera-, chip- en kunstmatige intelligentie technologieën) in kaart kunnen brengen waar afvalscheiding achterblijft. Interessant aan de oplossing van Lixo is bovendien dat gemeenten inzicht kunnen krijgen in de meest gemaakte scheidingsfouten. Belangrijke informatie voor het opstellen van voorlichtingscampagnes. Lixo stelde verder dat haar systeem in drie weken te implementeren is.

Het Belgische Viumore, dat onder andere nauw samenwerkt met Renewi als het gaat om smart data oplossingen, ziet nog vele toepassingen voor de inzet van slimme camera’s al dan niet in combinatie met de inzet van kunstmatige intelligentie. Op een inzamelroute voor bedrijfsafval kunnen slimme camera’s bijvoorbeeld registeren hoeveel hard plastic er tussen het aangeboden restafval zit. Met die informatie kan bepaald worden of het interessant is om hard plastic apart te gaan inzamelen. Viumore riep de aanwezigen op om toch vooral te gaan experimenteren met nieuwe technologie. Al waarschuwde het tegelijkertijd ook dat kunstmatige intelligentie niet altijd dé oplossing is. Het blijft maar één van de middelen om doelen te bereiken.

Integratie

AMCS, in de sector onder meer bekend van haar routeoptimalisatiesoftware (inmiddels rijden hier wereldwijd zo’n 700.000 inzamelvoertuigen mee rond), breekt ook een lans voor de inzet van kunstmatige intelligentie bij het vaststellen van vervuiling in gft containers. Chauffeurs presteren toch wisselend als ze hier een oordeel over moeten vellen. AMCS werkt echter met camera’s die korte filmpjes maken om de vervuiling vast te leggen. Detecteert het systeem vervuiling in het gft, dan pakt het een still uit het filmpje waarop dit goed zichtbaar is. Een foto van de vervuiling kan zo gedeeld worden met de ontdoener. De oplossing van AMCS maakt het verder mogelijk om verschillende soorten vervuiling een score mee te geven. Zo ontstaat ook een beeld van hoe erg de vervuiling is. Een voordeel van de oplossing van AMCS is natuurlijk dat deze te integreren is in het bredere AMCS-pakket waar veel inzamelaars al mee werken.

Wilt u meer weten over AMCS Vision AI? Download hieronder de brochure.

Alternatieve verwerking

Klikotronics, onderdeel van de Kliko Groep, werkt met het Duitse C-trace aan systemen voor het in kaart brengen van vervuiling in gft met kunstmatige intelligentie. Zij bieden een oplossing waarbij een camera eerst van bovenaf in de container kijkt nog vóór de lediging. Een container met veel vervuiling eindigt zo niet in de trog, maar kan bijvoorbeeld later geleegd worden door een ander inzamelvoertuig. In Duitsland loopt er, even over de grens bij Kleef, al een proef waarbij twee voertuigen achter elkaar aan rijden. Het eerste voertuig haalt het schone gft op, het tweede voertuig het verontreinigde gft, dat later op een andere manier kan worden verwerkt.  De rekening voor de verwerking van het afgekeurde gft als restafval zou op deze manier naar de ontdoener kunnen. Een prikkel om de volgende keer beter te scheiden. De oplossing is te combineren met detectie tijdens het ledigen van de container. In de zomer van 2023 moet er een ‘markt klaar’ systeem zijn.

Ondertussen hopen Klikotronics en C-trace nog een proef te kunnen doen met hun oplossing in Nederland, van minimaal drie maanden. Ongetwijfeld is er iemand onder de toehoorders die de stouten schoenen aantrekt en de bedrijven hierover contacteert. Want één ding was wel duidelijk na presentaties gisteren: interesse in oplossingen om de verontreiniging van gft terug te dringen, is er genoeg in de markt.